Cinsiyet farklılıkları; erkek veya kadın olmanıza bağlı
olarak bilişsel, davranışsal veya beyin sürecindeki fonksiyonel farklılıklara
verilen isimdir. Cinsiyet farklılıkları ne iyidir, ne kötüdür ne de ayrımcıdır.
Bunlar sadece kadın ve erkeklerin farklılık gösterdikleri noktalardır.
Problem Çözmedeki Farklılıklar
Dönen şekil problemi, nispeten zor bir mekânsal problemdir.
Öncelikle soldaki şekli iyice inceleyin. Sonra sağdaki dört şekil arasından
hangisinin ilk şeklin döndürülmüş hali olduğunu bulun.
Bu problemin çözümünün anahtarı, şekli dört seçenekten bir tanesine uyana kadar aklınızda çevirebilme becerisidir. Araştırmalar erkeklerin dönen şekil problemini kadınlara göre daha hızlı veya doğru çözdüğünü gösteriyor. Kadınların erkeklere göre daha başarılı olduğu görevler de var.
Örneğin, çerçeve içindeki eve bakın ve üç seçenek arasından ikizini bulmaya
çalışın. Algısal hızı ölçen bu ve benzeri testlerde kadınlar genellikle daha
hızlıdır. Ayrıca kadınlar, aynı harfle başlayan mümkün olduğu kadar çok
kelimenin art arda sıralanması gereken sözel akıcılık testlerinde de genellikle
daha başarılı oluyor.
Becerilerdeki bu cinsiyet farklılıkları için yapılan
açıklamalardan bir tanesi, sosyalleşme ve öğrenmeye bağlı olduklarıdır. Bir
başka açıklama ise bu cinsiyet farklılıklarının ilk insanlardaki farklı
becerilerden evrimleşmiş olmasıdır. Mekânsal becerileri yüksek olan erkekler
avlanırken daha başarılı olurken, sözel becerisi yüksek olan kadınlar çocuk
yetiştirme konusunda daha başarılı olmuştur.
Peki, beynin işleyiş şeklinde cinsiyet farklılıkları var
mıdır?
Bunu öğrenmek için deneklere, dönen şekil problemini
çözerken beyin taraması yapıldı. Problem çözümü esnasında yapılan beyin
taramaları, erkeklerde maksimum nöral hareketliliğin sağ frontal bölgede meydana
geldiğini gösteriyor. Buna karşılık, kadınlarda maksimum nöral hareketlilik sağ
pariatel temporal bölgede meydana geliyor. Araştırmalar bize, dönen şekil
problemi çözerken kullanılan beyin bölgesi açısından önemli cinsiyet
farklılıkları olduğunu gösteriyor. Bir başka ilginç çalışma ise üç boyutlu bir
sanal labirentten kaçarken erkeklerin, (ortalama 2 dk. 22 sn.) kadınlara (ortalama
3 dk. 16 sn.) göre daha hızlı olduğunu gösteriyor. Ayrıca erkekler kalıcı
belleğe bilgi kaydeden hipokampusun her iki tarafını da kullanırken kadınlar
sadece sağ hipokampusu kullanıyor. Araştırmalar bu beyin farklarının erkeklerin
neden yabancı bir şehirde aradıkları yeri bulma konusunda daha başarılı olduğu
sorusunu da açıklıyor.
Kuvvetli duygusal deneyimleri hatırlamak konusunda ne kadar
iyisiniz?
Erkekler ve kadınlar, nötr(kitaplık) ve duygusal olarak
şiddetli(ölü beden) arasında derecelendirdikleri resimlere bakarken beyin
taraması yapıldı. Haftalar sonra deneklerden daha önce duygusal olarak şiddetli
şeklinde derecelendirdikleri resimleri seçmeleri istendi. Kadınlar duygusal
yoğunluğu yüksek resimleri erkeklere göre %10-15 daha iyi hatırladı. Bu sonuç
bize kadın beyninin duygusal deneyimleri kodlamak için erkek beynine göre daha
iyi düzenlediğini gösteriyor.
Tüm bu araştırmalar bize gösteriyor ki; beyinde cinsiyet farklılıkları vardır fakat bu farklılıkları ayrımcı uygulamalarda bulunmak amacıyla kullanılmamalıdır.
#cinsiyetfarklılıgı #kadınerkek #cinsiyet #esitlik #beyin #psikoloji